Weda wi Mos Tiich Patwa aar Nat!
Bai J. T. Farquharson
Lang taim nou mi a fala op dis lang diskoshan ina Jamieka bout Jamiekan Kriol (Patwa), weda it a langwij aar bad taak, weda wi fi tiich i tu pikni ina skuul, an weda wi niid fi yuuz Patwa fi tiich Inglish.
Wel, mi biliiv lang taim se Patwa a gud an prapa langwij; lang lang taim, bifuor mi miit piipl laik Carolyn Cooper an Hubert Devonish wa wok a di University of the West Indies ina Jamieka. Di tuu a dem a liid wan set a piipl wa biliiv se Patwa a prapa langwij an wi mos stodi di schrokcha, enkorij piipl fi yuuz i, an disaid pan wan wie fi spel di wod dem laka ou Cassidy an LePage dwiit. Wel a siem so mi tingk tu, bot evriwe mi ton mi hav piipl a tel mi se Patwa no gud, wi niid fi spen taim an lorn Inglish an figet bout dis kriol ting kaaz i kyan kyar wi no we, an wol iip muor chat. Chruu bikaazn se mi lov push faia, mi disaid fi tek op dis aagiment bout Patwa ina skuul.
Nof a mi fren dem tel mi se dem laik Patwa, bot se it a schriit langwij an no ha no yuus eksep tu Jamiekan. An dem alwiez lik out gens piipl huu se wi mos tiich Patwa ina skuul. Mi nuo unu a go waan nuo wa mi tingk bout dat, an mi uda tel unu se mi no si notn rang wid i. Di aagiment wa wol iip a piipl hav op iz dat, di pikni dem don nuo kriol aredi so dem no niid fi lorn i. Nof a dem taak kriol a dem yaad, ina skuul yaad, a chorch, pan di ruod an so aan. Dem kliem se, a di Inglish wa dem a schrogl fi taak an rait wi mos kansantriet pan, so dat dem kyan du beta ina CXC Inglish. Bot mi uda laik aaks dem wan kwestyan. Wa mek dem tiich di pikni dem ina England Inglish, an di pikni dem ina Spain, Spanish? Di Inglish pikni dem taak Inglish a dem yaad, ina skuul yaad an out a ruod tu, so wa mek dem spen su moch taim fi tiich dem dem uona langwij? Wel di lingwis dem se dat aal a wi kyan get fi lorn wi langwij iivn widout go a skuul; wi nuo wen sitn rait an wen i rang, bot if wi no stodi it wi naa go nuo wa mek wi se wa wi se ou wi se it. Laik wa mek Inglish se The pen is mine an Jamiekan se Di pen a fi mi. Wa mek dem yuuz wan wod fi se di pen belang tu mi (mine), wail wi yuuz tuu (fi mi). So wi mosn onli kyan taak wi langwij, bot wi mos kyan nuo wa mek wi yuuz sortn faam an sortn wod, an wi mos kyan tel smadi els wa di langwij a du. Dat a edikieshan!
Aal a dat fi se, mi uda sopuot eni muuv, aida fi tiich Patwa ina skuul az a sobjek, aar fi yuuz Patwa tiich Inglish. If unu no agrii wid mi den go tel di French piipl dem fi tap tiich dem pikni dem French bikaaz dem nuo i aredi. Wol iip muor tuori soroun dis ya tapik ya bot mi wi tek dem aan likl bi likl wan wan kuoko ful baaskit! Unu wi ier muor fram mi pan da wan ya.§
Di Laad Praia
Faada Gad we de opa hebn, man fi rispek yu niem.
Fi yu kingdom hafi kom;
Wi boun fi du we yu tel wi se fi du dong a ert,
Laka ow dem dwiit ina hebn.
Du, gi wi fuud fi iit tide, an ef wi kyan figiv uu rang wi,
Den beg yu fi figiv fi wi sin dem.
Du no liid wi go wichpaat temtieshan de;
No mek Sietan kech wi.
Far di kingdom a fi yu, di powa a fi yu
An di gluori a fi yu
Fi eva an eva,
Iemen.
Matyu 6:9-13.
A Grace Rookwood du di Kriol vorzhan a di Owa Faada Praia.
Bai J. T. Farquharson
Lang taim nou mi a fala op dis lang diskoshan ina Jamieka bout Jamiekan Kriol (Patwa), weda it a langwij aar bad taak, weda wi fi tiich i tu pikni ina skuul, an weda wi niid fi yuuz Patwa fi tiich Inglish.
Wel, mi biliiv lang taim se Patwa a gud an prapa langwij; lang lang taim, bifuor mi miit piipl laik Carolyn Cooper an Hubert Devonish wa wok a di University of the West Indies ina Jamieka. Di tuu a dem a liid wan set a piipl wa biliiv se Patwa a prapa langwij an wi mos stodi di schrokcha, enkorij piipl fi yuuz i, an disaid pan wan wie fi spel di wod dem laka ou Cassidy an LePage dwiit. Wel a siem so mi tingk tu, bot evriwe mi ton mi hav piipl a tel mi se Patwa no gud, wi niid fi spen taim an lorn Inglish an figet bout dis kriol ting kaaz i kyan kyar wi no we, an wol iip muor chat. Chruu bikaazn se mi lov push faia, mi disaid fi tek op dis aagiment bout Patwa ina skuul.
Nof a mi fren dem tel mi se dem laik Patwa, bot se it a schriit langwij an no ha no yuus eksep tu Jamiekan. An dem alwiez lik out gens piipl huu se wi mos tiich Patwa ina skuul. Mi nuo unu a go waan nuo wa mi tingk bout dat, an mi uda tel unu se mi no si notn rang wid i. Di aagiment wa wol iip a piipl hav op iz dat, di pikni dem don nuo kriol aredi so dem no niid fi lorn i. Nof a dem taak kriol a dem yaad, ina skuul yaad, a chorch, pan di ruod an so aan. Dem kliem se, a di Inglish wa dem a schrogl fi taak an rait wi mos kansantriet pan, so dat dem kyan du beta ina CXC Inglish. Bot mi uda laik aaks dem wan kwestyan. Wa mek dem tiich di pikni dem ina England Inglish, an di pikni dem ina Spain, Spanish? Di Inglish pikni dem taak Inglish a dem yaad, ina skuul yaad an out a ruod tu, so wa mek dem spen su moch taim fi tiich dem dem uona langwij? Wel di lingwis dem se dat aal a wi kyan get fi lorn wi langwij iivn widout go a skuul; wi nuo wen sitn rait an wen i rang, bot if wi no stodi it wi naa go nuo wa mek wi se wa wi se ou wi se it. Laik wa mek Inglish se The pen is mine an Jamiekan se Di pen a fi mi. Wa mek dem yuuz wan wod fi se di pen belang tu mi (mine), wail wi yuuz tuu (fi mi). So wi mosn onli kyan taak wi langwij, bot wi mos kyan nuo wa mek wi yuuz sortn faam an sortn wod, an wi mos kyan tel smadi els wa di langwij a du. Dat a edikieshan!
Aal a dat fi se, mi uda sopuot eni muuv, aida fi tiich Patwa ina skuul az a sobjek, aar fi yuuz Patwa tiich Inglish. If unu no agrii wid mi den go tel di French piipl dem fi tap tiich dem pikni dem French bikaaz dem nuo i aredi. Wol iip muor tuori soroun dis ya tapik ya bot mi wi tek dem aan likl bi likl wan wan kuoko ful baaskit! Unu wi ier muor fram mi pan da wan ya.§
Di Laad Praia
Faada Gad we de opa hebn, man fi rispek yu niem.
Fi yu kingdom hafi kom;
Wi boun fi du we yu tel wi se fi du dong a ert,
Laka ow dem dwiit ina hebn.
Du, gi wi fuud fi iit tide, an ef wi kyan figiv uu rang wi,
Den beg yu fi figiv fi wi sin dem.
Du no liid wi go wichpaat temtieshan de;
No mek Sietan kech wi.
Far di kingdom a fi yu, di powa a fi yu
An di gluori a fi yu
Fi eva an eva,
Iemen.
Matyu 6:9-13.
A Grace Rookwood du di Kriol vorzhan a di Owa Faada Praia.
Comment